Frag Out! Magazine
Issue link: https://fragout.uberflip.com/i/1128562
W CIĄGU MINIONYCH KILKU LAT, CZASEM NIEZAUWAŻALNIE DLA SZERSZEJ PUBLICZNOŚCI, POLSKI SYSTEM ANTYTERRORYSTYCZNY ULEGŁ DALEKO IDĄCYM ZMIANOM. DLA PRZECIĘTNEGO KOWALSKIEGO JEDYNYM ZAUWAŻALNYM CODZIENNYM OBJAWEM TYCH ZMIAN BYŁ OBOWIĄZEK REJESTRACJI KART PRE-PAID, A DLA ENTUZJASTÓW SPRAW TAKTYCZNYCH – ZMIANA NAZW POLICYJNYCH JEDNOSTEK SPECJALNYCH. Powszechnie bowiem identyfikowany z tymi formacjami termin „antyterrorystyczne" od 5 kwietnia bieżącego roku został zastą- piony terminem „kontrterrorystyczne". Nie ma więc już SPA P-ów w komen- dach wojewódzkich ani Biura Operacji A n t y t e r r o r y s t y c z n y c h K o m e n d y Głównej Policji – nazw y został y zmie - n i o n e n a S a m o d z i e l n e P o d o d d z i a ł y Kontrterrorystyczne Policji oraz Centralny Pododdział Kontrterrorystyczny Policji BOA. Nie oznacza to tylko kolejnej w boga- tej historii tych jednostek zasługującej na odrębne omówienie zmiany nazw, tablic i pieczątek. Utworzenie w Policji odrębnej służby kontrterrorystycznej, a więc pionu funkcjonalnego jest bowiem konsekwencją wejścia w życie dwa lata temu ustawy o działaniach antyterrorystycznych, zwa- nej potocznie ustawą anty- terrorystyczną. Nie da się w tym miejscu uciec od dłuższego wywodu dotyczącego obecnych przepisów. Ws p o m n i a n a u s t a w a o k r e ś l a z a s a - dy pr owadzenia działań ant y terr or y- stycznych, mających szerszy i bardziej ogólny charakter (tak że prewencyjny) or az działań kontr ter r or yst ycznych, które prowadzone są już wobec spraw- ców (i osób z nimi współdziałających) w momencie, gdy zagrożenie przyjmie formę konkretnego przestępstwa o charakterze terrorystycznym lub usiłowania jego popeł- nienia w określonym miejscu i czasie, w celu wyeliminowania bezpośredniego zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osób prowadzo- nych przy użyciu specjalistycznych środków i specjalistycznej taktyki działania. W ten sposób de facto zastrzeżono, że działania te mogą prowadzić tylko wyspecjalizowane pododdziały. Nie da się w tym miejscu uciec od skom- plikowanej prawnej definicji przestępstwa o charakterze terrorystycznym (i zdarzenia o charakterze terrorystycznym, będącego skutkiem popełnienia takiego przestępstwa). W polskim prawie nie wyróżnia się bowiem terroryzmu jako odrębnego przestępstwa. Zgodnie z kodeksem karnym, do którego odwołują się przepisy antyterrorystyczne, przestępstwem o charakterze terrorystycz- nym może być bowiem każde przestępstwo, którego górna granica zagrożenia karą wy- nosi co najmniej pięć lat i zostanie umyślnie popełnione w celu: 1) poważnego zastraszenia wielu osób, 2) zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czyn- ności, 3) wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacji międzynaro- dowej. Może być to również jedynie działanie polegające na groźbie popełnienia takiego czynu. Nie każde więc zdarzenie, które powszech- nie można utożsamiać z zamachem terrory- stycznym, na przykład uprowadzenie osoby czy zabójstwo z użyciem ładunku wybucho- wego, będzie automatycznie uznawane za czyn tego rodzaju. Musi bowiem zaistnieć co najmniej podejrzenie, że sprawca działa właśnie z zamiarem jednego z trzech wy- żej wymienionych celów i że przestępstwo mieści się w określonych granicach – ina- czej przepisy ustawy antyterrorystycznej nie będą mogły zostać zastosowane. Trudno jednak oczekiwać, aby zawsze można było łatwo zinterpretować nagłe zdarzenia, zwłaszcza takie, których przebieg jest dynamiczny, jak atak nożownika w cen- trum handlowym czy inny akt przemocy, do którego dochodzi w miejscu publicznym. Przepisy antyterrorystyczne nie będą też miały zastosowania, gdy akt przemocy lub przestępstwo będzie miało charakter kry- minalny, na przykład będzie to klasyczne uprowadzenie dla okupu. Jest to o tyle ważne, że ustawa określiła także podział zadań pomiędzy poszczegól- ne służby i organy państwowe. W zakre- sie zapobiegania zamachom także poprzez pracę operacyjno-rozpoznawczą, wiodą- cą służbą jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Instytucje państwowe, jak również właściciele i posiadacze obiek- tów, instalacji, urządzeń infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury W CIĄGU MINIONYCH KILKU LAT, CZASEM NIEZAUWAŻALNIE DLA SZERSZEJ PUBLICZNOŚCI, POLSKI SYSTEM ANTYTERRORYSTYCZNY ULEGŁ DALEKO IDĄCYM ZMIANOM. DLA PRZECIĘTNEGO KOWALSKIEGO JEDYNYM ZAUWAŻALNYM CODZIENNYM OBJAWEM TYCH ZMIAN BYŁ OBOWIĄZEK REJESTRACJI KART PRE-PAID, A DLA ENTUZJASTÓW SPRAW TAKTYCZNYCH – ZMIANA NAZW POLICYJNYCH JEDNOSTEK SPECJALNYCH. Powszechnie bowiem identyfikowany z tymi formacjami termin „antyterrorystyczne" od 5 kwietnia bieżącego roku został zastą- piony terminem „kontrterrorystyczne". Nie ma więc już SPA P-ów w komen- dach wojewódzkich ani Biura Operacji A n t y t e r r o r y s t y c z n y c h K o m e n d y Głównej Policji – nazw y został y zmie- n i o n e n a S a m o d z i e l n e P o d o d d z i a ł y Kontrterrorystyczne Policji oraz Centralny Pododdział Kontrterrorystyczny Policji BOA. Nie oznacza to tylko kolejnej w boga- tej historii tych jednostek zasługującej na odrębne omówienie zmiany nazw, tablic i pieczątek. Utworzenie w Policji odrębnej służby kontrterrorystycznej, a więc pionu funkcjonalnego jest bowiem konsekwencją wejścia w życie dwa lata temu ustawy o działaniach antyterrorystycznych, zwa- nej potocznie ustawą anty- terrorystyczną. Nie da się w tym miejscu uciec od dłuższego wywodu dotyczącego obecnych przepisów. Ws p o m n i a n a u s t a w a o k r e ś l a z a s a - dy pr owadzenia działań ant y terr or y- stycznych, mających szerszy i bardziej ogólny charakter (tak że prewencyjny) or az działań kontr ter r or yst ycznych, które prowadzone są już wobec spraw- ców (i osób z nimi współdziałających) w momencie, gdy zagrożenie przyjmie formę konkretnego przestępstwa o charakterze terrorystycznym lub usiłowania jego popeł- nienia w określonym miejscu i czasie, w celu wyeliminowania bezpośredniego zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osób prowadzo- nych przy użyciu specjalistycznych środków i specjalistycznej taktyki działania. W ten sposób de facto zastrzeżono, że działania te mogą prowadzić tylko wyspecjalizowane pododdziały. Nie da się w tym miejscu uciec od skom- plikowanej prawnej definicji przestępstwa o charakterze terrorystycznym (i zdarzenia o charakterze terrorystycznym, będącego skutkiem popełnienia takiego przestępstwa). W polskim prawie nie wyróżnia się bowiem terroryzmu jako odrębnego przestępstwa. Zgodnie z kodeksem karnym, do którego odwołują się przepisy antyterrorystyczne, przestępstwem o charakterze terrorystycz- nym może być bowiem każde przestępstwo, którego górna granica zagrożenia karą wy- nosi co najmniej pięć lat i zostanie umyślnie popełnione w celu: 1) poważnego zastraszenia wielu osób, 2) zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czyn- ności, 3) wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacji międzynaro- dowej. Może być to również jedynie działanie polegające na groźbie popełnienia takiego czynu. Nie każde więc zdarzenie, które powszech- nie można utożsamiać z zamachem terrory- stycznym, na przykład uprowadzenie osoby czy zabójstwo z użyciem ładunku wybucho- wego, będzie automatycznie uznawane za czyn tego rodzaju. Musi bowiem zaistnieć co najmniej podejrzenie, że sprawca działa właśnie z zamiarem jednego z trzech wy- żej wymienionych celów i że przestępstwo mieści się w określonych granicach – ina- czej przepisy ustawy antyterrorystycznej nie będą mogły zostać zastosowane. Trudno jednak oczekiwać, aby zawsze można było łatwo zinterpretować nagłe zdarzenia, zwłaszcza takie, których przebieg jest dynamiczny, jak atak nożownika w cen- trum handlowym czy inny akt przemocy, do którego dochodzi w miejscu publicznym. Przepisy antyterrorystyczne nie będą też miały zastosowania, gdy akt przemocy lub przestępstwo będzie miało charakter kry- minalny, na przykład będzie to klasyczne uprowadzenie dla okupu. Jest to o tyle ważne, że ustawa określiła także podział zadań pomiędzy poszczegól- ne służby i organy państwowe. W zakre- sie zapobiegania zamachom także poprzez pracę operacyjno-rozpoznawczą, wiodą- cą służbą jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Instytucje państwowe, jak również właściciele i posiadacze obiek- tów, instalacji, urządzeń infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury ANALIZA