Frag Out! Magazine
Issue link: https://fragout.uberflip.com/i/1185706
z konfliktami hybrydowymi. Morski wymiar zarówno tych zagrożeń, jak i konfliktów konwencjonalnych, bywa w Polsce niedoceniany. Zapomina się często, że przeładunki w polskich portach, które w 2017 roku wyniosły 87 milionów ton (z czego prawie połowa przypadała na drobnicę), mają wyraźną długofalową tendencję wzrostową. Nie może to dziwić, jeśli uwzględni się cha- rakter polskiej gospodarki, ściśle wpiętej w globalne sieci kooperacyjne. Często jest to mało widoczne z punktu widzenia klienta końcowego, który nabywa wyrób finalny (przykładowo samochód osobowy czy smartfona) i z reguły nie jest świadom tego, że poszczególne części powstawa- ły w różnych fabrykach, czasem wręcz na różnych kontynentach. Te sieci powią- zań nie mogłyby istnieć bez transportu morskiego, zarówno z uwagi na samą opłacalność transportu tą drogą, jak i możliwość omijania wielu kłopotliwych spraw związanych z transportem lądo- wym (zwłaszcza pomiędzy Azją a Europą). Jest to pozornie oczywiste, ale zakłóce- nie łańcuchów dostaw oznacza poważny kryzys ekonomiczny. Sytuacja, w której do polskich portów przestają zawijać statki, oznacza – dosłownie – puste pół- ki w galeriach handlowych. Brak będzie także środków na zakupy dóbr na ryn- ku lokalnym, bo te środki uzyskuje się w dużej mierze właśnie z eksportu. Nie chodzi tu tylko o budżet państwa – brak możliwości udziału w światowej wymia- nie handlowej może w naszych realiach gospodarczych oznaczać powrót dwucy- frowego bezrobocia. Do zapewnienia kontroli nad Bałtykiem, umożliwienia korzystania z niego przy jed- noczesnym uniemożliwieniu tego samego przeciwnikowi niezbędne są oczywiście okręty. I w tym momencie pojawia się często w dyskusji argument o rzekomym braku potrzeby lub możliwości utrzymy- wania takich okrętów na Bałtyku, właśnie w formie stwierdzenia, że są „za duże na Bałtyk". Jak można zauważyć w licz- nych polemikach, najczęściej pojawia się wówczas odwołanie do września 1939 roku, okresu zimnej wojny lub bardziej egzotycznych przykładów, jak wojna falklandzka. Wszystkie te przykłady obciążone są jednym zasadniczym błędem logicznym. Usiłuje się bowiem przenosić doświadczenia zupełnie z innego okresu rozwoju techniki wojskowej, z konfliktów, które zachodziły w innym kontekście politycznym. Osoby używające takich argumentów zakładają przy tym jedno- cześnie, że w ciągu dekad nikt nigdzie nie wyciągał wniosków z takich zdarzeń, jak choćby zatopienie HMS „Sheffield" w roku 1982. Często spotykanym mitem jest także rze- koma przydatność na współczesnym polu walki małych, szybkich okrętów, takich jak właśnie kutry rakietowe. Zapomina się przy tym, że są to okręty, które bu- dowano w czasach, gdy wydajność sen- sorów i systemów łączności była zupeł- nie inna. Grupowy atak szybkich, małych nosicieli rakiet przeciwokrętowych miał szansę powodzenia o tyle, o ile szybkie wyjście na pozycje ogniowe i następujący po tym szybki odskok ograniczał szanse na przeciwdziałanie. Były to jednak czasy, gdy systemy transmisji danych taktycz- nych były w powijakach, co oznaczało, że przekazywanie i przetwarzanie informacji o wykrytych celach było dużo wolniejsze niż współcześnie. Z kolei małe gabaryty, szybkość i zwrotność mogły ograniczyć wrażliwość na ataki zwykłymi bombami i niekierowanymi pociskami rakietowy- mi – ale już nie pociskami kierowanymi. Z drugiej strony następował postęp w zakresie pocisków przeciwokręto- wych. O ile radzieckie P-15 z lat 60. XX wieku miały zasięg 40 kilometrów, o tyle używane w Polsce obecnie RBS-15 mają zasięg 200 kilometrów. Zbędne okazuje się więc bliskie podejście do atakowanych okrętów. Paradoksalnie to właśnie na takim akwe- nie jak Bałtyk wielkość okrętów jest ich zaletą. Sam zasięg systemów radioloka- cyjnych oraz innych możliwych do zabu- dowania na fregacie sensorów stawia fregatę w dużo lepszej pozycji niż jaki- kolwiek patrolowiec, kuter rakietowy czy korwetę. www.fragoutmag.com