Frag Out! Magazine
Issue link: https://fragout.uberflip.com/i/1407887
Z szerszej perspektywy wojna ta była jedną z tych, których wybuchu można się było spo- dziewać prędzej lub później i tym faktem nie może być zaskoczona żadna osoba znająca choćby pobieżnie historię tego regionu. Kon- flikt pomiędzy Azerami a Ormianami, który trwał jeszcze od czasów carskich, zaowocował choćby masowymi zbrodniami w okresie I wojny światowej i rewolucji, zwłaszcza ludobójstwa z lat 1915-17. Wprawdzie radzieckie panowa- nie na Kaukazie stłumiło te animozje, ale ich nie zlikwidowało. Na terytorium Azerbejdżańskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej obszar za- mieszkany przez ludność ormiańską wydzielono, jak wiele podobnych obszarów, w odrębną jed- nostkę administracyjną – Nagorno-Karabach- ski Obwód Autonomiczny. Okres pierestrojki, a później upadku ZSRR był dla tego obszaru czasem odmrożenia konfliktu – w szczególności Ormianie żądali, aby przyłączono do ich repu- bliki rejon Górskiego Karabachu (inna nazwa: Arcach). Doszło do pierwszych starć zbrojnych oraz migracji ludności, zarówno Azerów opusz- czających terytoria zamieszkane przez Ormian, jak i emigracji Ormian z terytoriów azerskich. Ostatecznie, w 1991 roku Górski Karabach ogłosił niepodległość, a nieregularne starcia przerodziły się w otwartą wojnę. Sytuację Azerbejdżanu komplikował fakt, że część jego terytorium – Nachiczewańska Republika Auto- nomiczna – stanowiła eksklawę otoczoną przez Armenię i Iran, pozostającą bez połączenia z resztą terytorium azerskiego. Początkowo władze radzieckie, a potem rosyjskie, wspierały w tym konflikcie Azerów, licząc, że w ten sposób zahamują tendencje separatystyczne w tym obszarze. Gdy Związek Radziecki przestał ist- nieć, a pozostała w jego miejscu przestrzeń ge- opolityczna zaczęła być na nowo porządkowana, doszło do zmiany sojuszy. Wsparcie otrzymali Ormianie, co wynikało tylko z kalkulacji stra- tegicznej; Azerbejdżan znajduje się w posiada- niu znacznych zasobów ropy i gazu. W nowej rzeczywistości mogło to oznaczać, że do tych złóż dostęp uzyskają państwa zachodnie, więc należało temu przeszkodzić. Wojna o Górski Karabach zakończyła się zwy- cięstwem Ormian i w 1994 r. zawarto zawie- szenie broni. W wyniku walk kosztujących życie prawie 20 000 ludzi po obu stronach, strona ormiańska utrzymała kontrolę nad Górskim Karabachem oraz zdobytymi w trakcie walk otaczającymi obwód obszarami azerskimi, nie doszło jednak do formalnego zjednoczenia go z Armenią, powstało natomiast „parapaństwo", typowe dla konfliktów na obszarze dawnego ZSRR – twór nieuznawany przez społeczność międzynarodową, choć mający atrybuty pań- stwa, przede wszystkim władze (faktyczną siedzibą ich stało się miasto Stepanakert), WOJNA DRONÓW Jesienią 2020 roku wybuchła wojna będąca kolejnym rozdziałem w trwającym dekady konflikcie azersko-ormiańskim, która przyciągnęła uwagę analityków i pasjonatów militariów w związku z intensywnością użycia bezzałogowych środków walki. Zainteresowanie to podsycało propagandowe wykorzystanie obrazów rejestrowanych przez kamery dronów. Miłośnicy cyklu filmów o Bondzie mogą domyślać się geopolitycznego kontekstu tych wydarzeń,mając w pamięci intrygę z filmu „Świat to za mało". 22 www.fragoutmag.com