Frag Out! Magazine
Issue link: https://fragout.uberflip.com/i/1514633
Intuicyjne łatwo jest powiedzieć, że pewne obiekty czy instalacje są w jakimś sensie istotne, ważne, strategiczne wręcz. Dla przykładu, Frag Out jako czasopismo, dla któ- rego podstawowym kanałem dystrybucji jest droga inter- netowa może być czytane tylko na komputerze, tablecie lub telefonie. A to oznacza, że to urządzenie musi być na stałe, lub przynajmniej na czas ładowania baterii podpięte do zasilania. To oznacza, że skądś ta energia musi być po- brana, a w większości przypadków to zasilanie zapewnia sieć energetyczna i elektrownie. Podobnie sprawa wyglą- da z samochodami spalinowymi, które potrzebują paliwa, a więc stacji benzynowych, te z kolei cystern, magazynów paliw, rurociągów i wreszcie rafinerii. Sięgając do polskiego prawa można łatwo odnaleźć kilka przykładów ujęcia tego problemu w przepisach. Osoby, które choć pobieżnie miały do czynienia z ustawą o ochronie osób i mienia, znają pojęcie obiektów podlegających obowiązko- wej ochronie. Gdy ta ustawa wchodziła w życie w roku 1997, wymieniała między innymi takie obiekty jak: • zakłady przemysłu zbrojeniowego, • porty morskie i lotnicze, • banki i przedsiębiorstwa wytwarzające przechowujące lub transportujące wartości pieniężne w znacznych ilościach, • zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania aglomeracji miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i oczyszczalnie ścieków, • obiekty i urządzenia telekomunikacyjne, pocztowe oraz telewizyjne i radiowe • muzea i archiwa państwowe. Łatwo jest zauważyć, że wymienione w tych przepisach obiekty mogą być także objęte ochroną z mocy innych prze- pisów. Przykładowo, odrębne przepisy dotyczą ochrony lot- nictwa cywilnego oraz portów morskich. Podobnie kolejne nowelizacje ustawy o ochronie osób i mienia dopisały do li- sty obiektów obowiązkowo chronionych między innymi ma- gazyny rezerw strategicznych oraz infrastrukturę krytyczną. To ostatnie pojęcie pojawiło się w późniejszej o dekadzie ustawie o zarządzaniu kryzysowym. Zgodnie z przepisami tej ustawy, infrastrukturę krytyczną tworzą „systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instala- cje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjono- wania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców" przy czym infrastrukturę krytyczną tworzą systemy: a) zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa, b) łączności, c) sieci teleinformatycznych, d) finansowe, e) zaopatrzenia w żywność, f) zaopatrzenia w wodę, g) ochrony zdrowia, h) transportowe, i) ratownicze, j) zapewniające ciągłość działania administracji publicznej, k) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancjichemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych. Ta definicja ustawowa jest często przywoływana jako jedyne kryterium określające tego rodzaju infrastruktu- rę. Jednak nie oznacza to, że krytyczną infrastrukturą – w skrócie zwaną IK, jest osiedlowy transformator czy stacja benzynowa. Zgodnie z ustawą pojęcie to jest bo- wiem doprecyzowane w Narodowym Programie Ochrony Infrastruktury Krytycznej, będącym dokumentem przyj- mowanym przez Radę Ministrów. To w nim zawarte są kryteria pozwalające na wyłonienie obiektów IK, a osta- tecznym krokiem jest wpisanie danego obiektu, urzą- dzenia systemu na wykaz prowadzony przez Dyrektora Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Ten spis jest nie- jawny, podobnie jak szczegółowe kryteria. Jawne są nato- miast kryteria ogólne, które należą do dwóch grup. Pierwszą są kryteria systemowe, opisujące sam obiekt, urządzenie czy system. Drugą są kryteria przekrojowe, opi- sujące możliwe skutki zniszczenia lub utraty obiektu, urzą- dzenia czy systemu, zwłaszcza takie jak straty w ludziach, efekty finansowe, skutki międzynarodowe czy unikatowość. Stąd też można podejrzewać – gdyż znów, wykaz obiek- tów jest niejawny – nie każdy element systemu gazowego jest zaliczony do infrastruktury krytycznej, z pewnością jed- nak takowym jest choćby jedyny obecnie, a więc spełniający kryterium unikalności terminal przeładunkowy (gazoport) w Świnoujściu. Podobnie w systemie energetycznym, wspo- minany osiedlowy transformator obiektem IK nie będzie, ale ANALIZA