Frag Out! Magazine
Issue link: https://fragout.uberflip.com/i/1526671
tradycyjnego bilansu sił w ukra- ińskiej polityce i zniszczenie Partii Regionów jako monopolisty kontrolującego całość życia politycznego, przede wszystkim w dwóch obwodach Donbasu – ługańskim i donieckim. W wyniku tych wydarzeń oraz demoralizacji i osłabienia oligarchicznych elit wschodu kraju powstała próżnia władzy, którą Rosja natychmiast wykorzystała. Moim zdaniem scenariusz hybrydowej inwazji na Ukrainę został uruchomiony przez Rosję jeszcze 21 lutego 2014 roku – w tym dniu, w Kijowie, przedstawiciele opozycji podpisali porozumienie z prezydentem Janukowyczem przy pośrednictwie przedstawicieli Francji, Niemiec i Polski, natomiast obecny tam przedstawiciel Rosji odmówił podpisania porozumień, po czym został uruchomiony scenariusz ucieczki prezydenta Ukrainy do Rosji, co z kolei zostało później wykorzystane przez nią jako usprawiedliwienie dla inwazji. Rosjanie zajęli Krym wykorzystując Janukowycza do wstępnej legitymacji nowych władz półwyspu i pierwotnie planowali również przeprowadzić podobny scenariusz na wschodzie Ukrainy, próbując przejąć nie tylko Donbas, ale i inne kluczowe regiony wschodu i południa kraju, takie jak Odessa czy Charków. Różnica pomiędzy Krymem a tymi regionami polegały na tym, że Krym, według konstytucji Ukrainy, był regionem autonomicznym, więc zadanie oderwania go od pozostałej Ukrainy wydawało się być relatywnie proste, za to Donbas i inne regiony wschodu były integralną częścią Ukrainy, więc należało na wstępie zaktywizować na tych terenach wcześniej tłumione miejscowe organizacje, po to, by przy wsparciu tej aktywnej agresywnej mniejszości wymusić na władzach regionalnych wprowadzenie zmian podobnych do wprowadzonych na Krymie, przeprowadzenie regionalnych referendów, wezwanie o pomoc do Rosji dla „ochrony miejscowej ludności" pod osłoną przebywającego w Rosji ukraińskiego prezydenta, który mógł legitymować swoim podpisem każdy napisany przez Kreml dla tych regionów dokument. Tak w uproszczeniu wyglądał rosyjski plan destabilizacji Ukrainy i prawdopodobnie na wstępie nie przewidywał on użycia rosyjskich sił zbrojnych w tych regionach. Czas pokazał zresztą, że armia rosyjska na tamten moment nie była gotowa na pełnoskalową inwazję na Ukrainę. Początkowo do destabilizacji Ukrainy użyto tradycyjnych dla rosyjskich działań hybrydowych narzędzi. Wspomniane wyżej prorosyjskie organizacje i nawet działania zbrojne na wczesnym etapie były finansowane przez osoby prywatne – przeważnie przez szereg rosyjskich oligarchów ściśle związanych z Kremlem i uzależnionych od niego, ale mimo to formalnie niezależnych od władz rosyjskich. Rosyjski reżim mógł zawsze powiedzieć, że nie ma z tym nic wspólnego i że jest to prywatna inicjatywa, na którą nie mają wpływu. W ten sposób nastąpiła mobilizacja prorosyjskich ruchów na wschodzie i południu Ukrainy wiosną 2014 roku. Pozostałości starych, oligarchicznych elit tych regionów próbowały w tym okresie wykorzystać te ruchy w celu ochrony własnych interesów finansowych w rozgrywce z nowymi władzami w Kijowie – te elity już nie miały sił na tłumienie prorosyjskich organizacji w swoich regionach jak robiły to wcześniej i w zaistniałej sytuacji próbowały one po prostu nic nie robić, próbując dogadać się tak z Kijowem, jak i z Kremlem w ten sposób, by zachować swoje majątki, niezależnie od tego, kto zwycięży w konflikcie. Dobrym przykładem tego typu podejścia jest postawa Rinata Achmetowa, który – jak wiemy – miał szereg spotkań z nieznanymi nam decydentami w Rosji w tamtym okresie i zajął neutralną pozycję w konflikcie. Achmetow do dziś pozostaje ważnym graczem w ramach ukraińskiej gospodarki i w koniec końców był zmuszony wybrać w tym konflikcie stronę Ukrainy, jednak w 2014 roku grał on na przeczekanie i zachowanie swojego przemysłu w Donbasie, nawet w ramach okupacji rosyjskiej. Jego fabryki, kopalnie, a nawet supermarkety i kina działały w kontrolowanym przez Rosjan Doniecku jeszcze kilka lat, już w trakcie aktywnej fazy wojny na Donbasie. Jak rozwijała się sytuacja w stolicy Donbasu wiosną 2014 roku? Zaczęło się od masowych prorosyjskich publicznych wystąpień, które na wczesnym etapie były wspierane ANALIZA