Frag Out! Magazine
Issue link: https://fragout.uberflip.com/i/1298584
DROGA DO MERKAVY – UWARUNKOWANIA. Młode państwo Izrael od samego początku używało konglomeratu różnych czołgów, przy czym zwykle były to maszyny przestarzałe i wysłużone. Dzięki wysokiemu morale, dobremu wyszkoleniu oraz względnej słabości przeciwników izraelskie wojska pancerne odnosiły spektakularne sukcesy. Jednocześnie od lat 60. palącym proble- mem stawało się zapewnienie nowoczesnych maszyn. Użytkowane Shermany oraz AMX-13 nie mogły zapewnić już równowagi wobec modernizowanych wojsk pancernych państw ościennych. Mimo zaku- pu brytyjskich Centurionów uznano, że oparcie się tylko na imporcie jest niebezpieczne. Pierwotna propozycja Yisraeli Tilana (szefa sek- cji pancernej) z 1962 roku, aby produkować czołgi w oparciu o pro- dukcję rodzimych wież i kadłubów, ale z importowanymi wszystkimi zasadniczymi podzespołami (armaty, silniki, transmisje, SKO etc.) okazała się być niewykonalna z powodów zarówno finansowych, jak i braku „bazy" przemysłowej. Pierwszym wstępem do pozyska- nia nowych maszyn był program modernizacyjny Shermanów M4A1 z połowy lat 60. Oprócz zastosowania nowego silnika, zawieszenia i 105-milimetrowych francuskich armat CN105F1 nie mniej ważna była konieczność poświęcenia 2,5 tys roboczogodzin na każdy czołg w rodzimych warsztatach. Tak rodziły się pierwsze Izraelskie zdol- ności w dziedzinie modernizacji i rozwoju techniki pancernej. Oprócz tego do Izraela wciąż trafiały (uznane za przestarzałe) Centuriony oraz nowsze M48A1 Patton (z zachodnich Niemiec). Ostatnie z wymien- Czołgi Merkava znane są wszystkim miłośnikom broni pancernej i entuzjastom militariów – stały się po części symbolem izraelskiej walki „o miejsce pod słońcem", ale też, jak każdy symbol, obrosły mitami legendami. W wielu zestawieniach Merkavy są opisywane jako najbezpieczniejsze dla załóg pojazdy, pogromcy T-72 oraz najlepsze na świecie czołgi. Prawda jest zdecydowanie inna od mitów, choć wciąż stawiająca w korzystnym świetle czołg Cahalu – rozwój Merkav pokazuje bowiem, jak od genialnie zaprojektowanego w konkretnych uwarunkowaniach przemysłowych i strategicznych, ale i prymitywnego pojazdu (Mk.1) stworzono finalnie jeden z najlepszych na świecie czołgów (Mk.4M). Jest to efekt bez mała pół wieku konsekwentnego rozwoju własnego przemysłu pancernego oraz stworzenia czterech generacji „Rydwanów". Owa konsekwencja i jej efekty ze wszech miar warta jest przedstawienia czytelnikom „FragOut!". Tekst: Jarosław Wolski POJAZDY